شکستگی استخوان اسکافوئید

استخوان اسکافوئید

استخوان اسکافوئید دارای سه قسمت است که هر سه قسمت آن مستعد شکستگی است.

قطب دیستال

انتهای استخوان اسکافوئید که نزدیک دست و انگشتان است (برعکس جهت ساعد)

کمر اسکافوئید

قسمت میانی این استخوان. بیش از هفتاد درصد از شکستگی های استخوان اسکافوئید در پشت رخ می دهد.

قطب پاراکسیال

انتهای استخوان اسکافوئید نزدیک ساعد (به سمت بدن اشاره می کند).

آناتومی استخوان اسکافوئید

مچ دست از دو استخوان ساعد، استخوان زند زبرین و استخوان زند زیرین و هشت استخوان مچ کوچک تشکیل شده است.

استخوان های مچ دست در دو ردیف در پایین دست قرار می گیرند.

در هر ردیف چهار استخوان وجود دارد.

استخوان اسکافوئید یکی از استخوان های مچ دست در قسمت شست مچ دست، درست بالای استخوان شعاعی است.

این استخوان هم برای حرکت و هم برای ثبات مفصل مچ دست مهم است.

شکستگی استخوان اسکافوئید

یکی از استخوان‌ های مهم و البته حساس که در مچ دست قرار می‌ گیرد استخوان اسکافوئید نامیده میشود که یکی از ۸ استخوان کارپال است.

استخوان اسکافوئید شکلی شبیه به یک قایق کوچک دارد که نقش مهمی در حرکت و پایداری مچ دست خواهد داشت.

محل قرارگیری استخوان اسکافوئید به گونه‌ ای است که بیش از دیگر بخش‌ ها در معرض آسیب قرار می‌ گیرد و احتمال شکستگی آن حتی با ضربات متوسط هم وجود دارد، حساسیت بسیار زیاد این استخوان کوچک اما مهم سبب شده تا متخصصان با آگاهی دادن به همه افراد از آنها بخواهند که از عملکرد و سلامت آن مراقبت کرده تا مبادا به واسطه شکستگی این استخوان اختلالی در سلامت دست به وجود بیاید.

در ادامه مطلب علائم، علل و حتی درمان آسیب‌ های مربوط به اسکافوئید را برایتان شرح خواهیم داد تا با آگاهی بیشتر بتوانید از عوامل آسیب رسان به این استخوان مهم جلوگیری نمایید.

توصیف شکستگی اسکافوئید

شکستگی اسکافوئید معمولاً با محل آن در داخل استخوان توصیف می شود.

اغلب اسکافوئید در قسمت میانی خود شکسته می شود که به آن “وسط” می گویند.

شکستگی می تواند در هر دو انتهای پروگزیمال (نزدیکتر) و انتهایی (بیشتر) استخوان رخ دهد.

شکستگی های اسکافوئید بر اساس شدت جابجایی یا میزان جابجایی قطعات استخوانی از موقعیت طبیعی خود طبقه بندی می شوند:

شکستگی بدون جابجایی

در این نوع شکستگی، قطعات استخوانی به درستی در کنار هم قرار می گیرند.

شکستگی جابجا شده

در این نوع شکستگی، قطعات استخوان از وضعیت طبیعی خود خارج شده اند.

ممکن است بین قطعات استخوان شکاف وجود داشته باشد یا قطعات استخوانی ممکن است روی هم قرار گیرند.

طبقه بندی شکستگی اسکافوئید

• بر اساس ناحیه شکستگی
• بر اساس خط شکستگی

علت شکستن استخوان اسکافوئید

حفظ سلامت سایر استخوان‌ های بدن مسئله‌ ای است که باید به آن اهمیت ویژه‌ ای دهید، اما گاهاً بنا به دلایل مختلف استخوان‌ های حساس و کوچک و البته مهم در مچ دست دچار شکستگی میشوند که از مهمترین عوامل موثر بر این اختلال می‌ توان به افتادن، سقوط کردن و فشار مضاعف ناحیه دست اشاره کرد.

زمانی که ضربات سنگین به مچ دست وارد میشود، احتمال شکستگی استخوان اسکافوئید نیز وجود دارد.

گاهی اوقات در انجام تمرینات ورزشی مانند اسکیت کردن افراد با فشار بسیار زیاد بر روی دست فرود آمده و احتمال در رفتن و شکستگی اسکافوئید وجود دارد.

با این حال شکستگی استخوان اسکافوئید اغلب بر اثر افتادن یا ضربه اتفاق می‌ افتد و سایر بیماری‌ ها و آسیب‌ های دیگر نمی‌ تواند عاملی بر بروز این شکستگی باشد.

علائم شکستگی استخوان اسکافوئید

همه ما می‌ دانیم که شکستگی استخوان از دردناک‌ ترین آسیب‌ های جسمانی به شمار می‌ آید، شکستن استخوان اسکافوئید هم از این مسئله مستثنا نبوده و زمانی که این اختلال به وجود می‌ آید درد بسیار زیادی را در مچ دست حس کرده که عملکرد دست را به طور کامل محدود می‌ کند.

اغلب شکستگی‌ ها با تورم و احساس گرما همراه هستند.

زمانی که اسکافوئید می‌ شکند عملاً حرکت مچ دست غیر ممکن شده و درد بسیار شدیدی را تجربه خواهید کرد.

اما با توجه به شدت آسیب افراد دردهای متغیری را متحمل میشوند، گاهی اوقات شکستگی استخوان اسکافوئید درد محدودی داشته که عموماً افراد این عارضه را با دررفتگی استخوان یا پیچ خوردن دست اشتباه می‌ گیرند.

با تمام این تفاسیر مهم است بدانید که اگر استخوان اسکافوئید دچار شکستگی شود ممکن است دیگر بخش‌ های تحت تاثیر قرار گرفته و منجر به پدیدار شدن آسیب‌ های جدی‌ تر میشود.

چه عواملی باعث شکستگی های استخوان اسکافوئید می شوند؟

شکستگی استخوان اسکافوئید معمولاً در نتیجه افتادن روی دست دراز است، مخصوصاً اگر روی پایه شست فرود بیایید.

مچ دست اغلب خیلی به عقب رانده می شود، اگرچه خم شدن بیش از حد به جلو نیز می تواند باعث پیچ خوردگی اسکافوئید شود.

گاهی اوقات با سرعت زیاد یا از ارتفاع سقوط خواهید کرد.

شکستگی های اسکافوئید به سه گروه تقسیم می شوند و هر کدام به درمان های متفاوتی نیاز دارند تا از بهبود کامل استخوان اطمینان حاصل شود.

هر قسمت از استخوان منبع خون متفاوتی دارد که می تواند بر نحوه بهبود شکستگی تأثیر بگذارد.

روند بهبود شکستگی قطب پروگزیمال به دلیل خون رسانی ناکافی دشوارتر است و این احتمال بهبودی شکستگی را افزایش می دهد.

راه ‌های تشخیص شکستگی اسکافوئید

اگر پس از آسیب‌ ها، جراحات و ضربات شدیدی که به دست وارد میشود عملاً حرکت مچ برایتان غیر ممکن میشود باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا احتمال شکستگی و در رفتن استخوان اسکافوئید وجود دارد.

متخصصان ابتدا سعی دارند معاینات فیزیکی را انجام داده و با توجه به درد، کبودی و عدم حرکت دست متوجه خواهند شد که آیا شکستگی مستقیماً مربوط به اسکافوئید است یا خیر.

اما اگر شرایط برای این نوع تشخیص فراهم نباشد متخصصان از سایر آزمایشات و فرایندهای تصویربرداری استفاده می‌ کنند.

یکی از روش‌ های تشخیصی که البته عموم متخصصان با تکیه بر نتایج به دست آمده از آن می‌ توانند شکستگی اسکافوئید را تایید یا رد کنند رادیوگرافی است.

ضمن انجام رادیوگرافی تصاویری از ساختار متراکم استخوان‌ ها به پزشک ارائه میشود و متخصصان می‌ توانند قسمت‌ های شکسته شده استخوان را به راحتی بررسی کرده و اگر جابجایی اتفاق افتاده باشد مشخص میشود.

اما نکته‌ ای که در مورد روش رادیوگرافی و شکستگی اسکافوئید باید بدانید این است که معمولاً بلافاصله بعد از شکستگی این استخوان آسیب دیدگی مشخص نیست و متخصصان دو تا سه هفته دست را در آتل یا گچ قرار داده و مجدداً رادیوگرافی انجام میشود.

تجربه نشان می‌ دهد که شکستگی استخوان اسکافوئید به مرور زمان قابل مشاهده خواهد بود و پس از مدت مشخص شده با انجام رادیوگرافی تمامی آسیب‌ ها با جزئیات کامل نمایان میشود.

اگر پزشک صلاح بداند که به جز بافت‌ های استخوانی بافت‌ های نرم مچ دست را بررسی کنند در این صورت ام آر آی را برای بیماران تجویز خواهند کرد، در روش ام آر آی شکستگی اسکافوئید به راحتی قابل مشاهده خواهد بود.

مهم است بدانید که سی تی اسکن هم یکی دیگر از روش‌ های مناسب برای عکسبرداری از استخوان‌ های آسیب دیده می‌ باشد.

درمان شکستگی اسکافوئید

پس از انجام سایر روش‌ های تشخیصی متخصصان می‌ توانند محل شکستگی را مشخص کرده و اگر تکه‌ های استخوان جابجا شده باشند بهترین روش درمان را برای بهبود آن انجام خواهند داد.

اما به خاطر داشته باشید که در روند درمان شکستگی اسکافوئید مدت زمان تخمینی را به افراد اعلام خواهند کرد و پزشکان ابتدا از روش‌ های درمانی غیر جراحی استفاده می‌ کنند.

در مرحله اول متخصصان برای درمان شکستگی استخوان اسکافوئید گچ گرفتن دست را مناسب می‌ دانند و معتقدند از آنجایی که این استخوان به منبع خونی دسترسی دارد روند بهبود آن سریع تر حاصل میشود به همین دلیل پزشک ساعد و مچ دست را در یک آتل قرار داده تا بتواند روند بهبود استخوان شکسته شده را سرعت ببخشند.

مدت زمان بهبودی برای بیماران متفاوت است، البته پزشک با انجام رادیوگرافی و سایر آزمایشات می‌ تواند زمان تقریبی بهبود کامل را به بیماران اعلام کند، مهم است که بعد از تایید شکستگی استخوان اسکافوئید پزشک وضعیت بخش آسیب دیده را ارزیابی کند، گاهاً نیاز است که با جا انداختن استخوان شکسته شرایط را برای ترمیم درست و صحیح آن فراهم سازند.

برای انجام این فرایند پزشکان از بی‌ حسی موضعی یا بیهوشی استفاده می‌ کنند تا استخوان را به موقعیت مناسب بازگردانند، برای این کار احتیاج به ایجاد برش کوچک جهت هدایت ابزارهای خاص است، پس از جا انداختن استخوان قطعاً روند بهبود به درستی و با سرعت بیشتر انجام میشود.

گاهی اوقات آسیب دیدگی که بر اثر شکستگی اسکافوئید اتفاق می‌ افتد آنقدر وسیع است که حتی با گذر زمان هم شرایط بهبود پیدا نمی‌ کند در این موقعیت پزشک از پیوند استخوان استفاده می‌ کنند تا بتوانند قسمت‌ هایی که به طور کامل تخریب شده است را ترمیم نمایند.

اما در کنار سایر روش‌ های تخصصی برای درمان شکستگی استخوان اسکافوئید پزشکان خود مراقبتی را هم روشی مناسب و البته الزامی می‌ دانند، مهم است که در طی دوره درمان و حتی پس از بهبودی تا مدت زمان تعیین شده از طرف پزشک از جابجایی، بلند کردن و هول دادن اجسام سنگین خودداری کنید.

افرادی که با شکستگی اسکافوئید مواجه میشوند نمی‌ توانند اجسام سنگین‌ تر از نیم کیلوگرم را جابجا کنند، همچنین پرتاب کردن اجسام با دست آسیب دیده نیز ممنوع است.

از طرفی ورزش کردن، بالا رفتن از نردبان و انجام فعالیت‌ های پرخطر مانند اسکیت سواری و ترامپولین برای این افراد مضر و خطرآفرین است.

در چنین شرایطی مجاز به استفاده از سایر ماشین آلات سنگین یا ارتعاشی نخواهید بود، به خاطر داشته باشید که مصرف سیگار بهبود شکستگی‌ ها را تا حد زیادی به تاخیر انداخته و آسیب‌ های جدی‌ تر را به طور قطعی در پی دارد.

سؤالات متداول

این عارضه در زنان شایع‌تر است یا مردان؟

این عارضه در مردان به دلیل فعالیت های سنگین تر و ضربه و فشار بیشتر دیده می شود.

آیا فیزیوتراپی برای درمان شکستگی استخوان اسکافوئید مفید است؟

بله، فیزیوتراپی باعث افزایش دامنه حرکتی مفصل، کاهش تورم، افزایش قدرت عضلات ضعیف شده، رفع خشکی و سفتی انگشتان و همچنین بهبود مهارت های از دست رفته دست و انگشتان می شود.

چه داروهایی منجر به خونریزی بعد از عمل استخوان اسکافوئید می‌شود؟

داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن بعد از جراحی منجر به خونریزی می شوند و بهتر است از هیچ دارویی بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.

زمان بهبودی کامل شکستگی استخوان اسکافوئید چقدر است؟

بستگی به میزان شکستگی و محل آن دارد. معمولا شش تا دوازده هفته طول می کشد.