درد کیفوز (قوز کمر)

بیماری کیفوز یا گوش پشتی چیست؟

همه افراد سعی دارند تا از سنین جوانی با انجام تمرینات ورزشی خاص و مراقبت از سلامت خود قامت و بدن را در موقعیت متعادل و سالم نگه دارند تا مبادا به مرور زمان یا در سنین بالاتر با مشکلات اسکلتی از جمله کیفوز مواجه شوند.

بیماری کیفوز یا گوژپشتی در شمار بیماری‌ های استخوانی و مفصلی قرار می‌ گیرد که مربوط به اختلال در وضعیت و موقعیت ستون فقرات است، ستون فقرات اگر با انحنای خاصی مواجه شود و قسمت بالایی آن به سمت جلو متمایل شود اصطلاحا افراد دچار گوژپشتی میشوند.

در تصویربرداری به واسطه اشعه ایکس اگر زاویه انحنای ستون فقرات بیش از ۵۰ درجه باشد پزشک تشخیص خود را کیفوز اعلام کرده و مهم است که این عارضه هر چه سریع‌ تر درمان شود.

کیفوز یا گوژپشتی در سنین مختلف دیده میشود اما اغلب در افراد میانسال بیشتر از کودکان یا نوجوانان دیده میشود.

در اغلب موارد افرادی که به کیفوز خفیف مبتلا هستند مشکلاتی را در ساختار بدن متحمل نشده و با درمان‌ های ساده‌ تر قابل بهبود است اما اگر کیفوز شدت پیدا کند نه تنها فرم بدن دچار بد شکلی میشود بلکه باعث ایجاد درد در ناحیه کمر یا گردن هم خواهد شد.

از نظر متخصصان کیفوز به سه دسته تقسیم بندی میشود، نوع اول کیفوز موقتی نام دارد که در بین بسیاری از افراد شایع است.

معمولاً این نوع کیفوز در نوجوانان دیده میشود و دچار خم شدگی کمر شده و امکان اصلاح وضعیت آن با ورزش و فیزیوتراپی وجود دارد.

کیپوز موقتی بیماری دردناکی نبوده و پیشرفت چندانی هم ندارد اما به محض مشاهده علائم اولیه آن اگر درمان به موقع و درست انجام شود می‌ توان از شدت گرفتن این آسیب یا ناهنجاری جسمانی جلوگیری کرد.

نوع دیگر کیفوز را شوئرمن می‌ نامند، این نوع گوژپشتی اغلب در نوجوانان دیده میشود و به دنبال مشکلات و ناهنجاری‌ های ساختاری که در ستون فقرات وجود دارد.

این عارضه پدیدار می‌ گردد افراد مبتلا به کیفوز شوئرمن به مرور زمان خم شدن ستون فقرات را به سمت جلو تجربه کرده و فضای کافی برای دیسک‌ ها کاهش پیدا می‌ کند، در چنین موقعیتی احتمال بروز دیسک گردن و دیسک کمر هم وجود دارد.

افراد مبتلا به کیفوز شوئرمن در پی ایستادن‌ های طولانی مدت تشدید بیماری را تجربه کرده و گاهاً با درد بسیار زیاد همراه است.

کیفوز مادرزادی نوعی گوژپشتی است که از بدو تولد مشاهده میشود در چنین حالتی ستون فقرات جنین رشد طبیعی نداشته و استخوان‌ ها به ویژه مهره‌ ها در جایگاه مناسب خود قرار نمی‌ گیرند.

افراد مبتلا به گوژپشتی مادرزادی با افزایش سن این عارضه را با حالات شدیدتری مشاهده می‌ کنند که اغلب تشدید آن از دوران کودکی آغاز می‌ گردد.

شاید مهم باشد بدانید که بسیاری از کودکان مبتلا به ناهنجاری کیفوز مشکلات دیگر از جمله آسیب‌ های قلبی و کلیوی را تجربه می‌ کنند.

بیماری‌ های مادرزادی اغلب پیشرونده هستند و در صورت عدم کنترل آن ممکن است شرایط جسمانی کودکان رو به وخامت رود.

علائم کیفوز

کیفوز یا قوز کمر از آن دسته آسیب‌ های جسمانی است که به مرور زمان متوجه آن خواهید شد.

اما از مهمترین علائم قوز کمر باید به دردی اشاره کرد که در بخش‌ های مختلف کمر به ویژه در قسمت بالایی حس میشود.

افراد مبتلا به کیفوز متوجه سفتی کمر شده و ستون فقرات حساسیت بیشتری نسبت به قبل خواهد داشت ضمن آنکه افراد بدون انجام فعالیت‌ های خاصی دائماً دچار خستگی‌ های شدید بوده و مشکلات و درد زیادی را در ستون فقرات تجربه می‌ کنند.

افراد مبتلا به کیفوز به مرور زمان شانه‌ های گردتری داشته و ممکن است سفت شدن همسترینگ را نیز تجربه کنند.

همچنین ماهیچه‌ های پشت ران تحت تاثیر کیفوز قرار گرفته و عملکرد تمامی بخش‌ های حرکتی بدن به نوعی مختل میشود.

هر چقدر که برای درمان کیفوز یا قوز کمر دیرتر اقدام شود ممکن است علائم شدیدتر مثل ضعف و بی‌ حسی یا گزگز در پا اتفاق بیفتد همچنین به مرور شاهد تغییرات در عادات روده‌ ای و مثانه بوده و مشکلات تنفسی اتفاق خواهد افتاد.۲*

مهمترین علل ابتلا به کیفوز

بسیاری از افراد نمی‌ دانند که مهمترین دلایل ابتلا به کیفوز چیست، در صورت آگاهی در این زمینه می‌ توانند از سلامت خود مراقبت کرده و هرگز با این نوع مشکلات جسمانی مواجه نخواهند شد.

مهمترین علت کیفوز یا ایجاد گوژپشتی در ستون فقرات شکستگی‌ هایی است که ممکن است منجر به ایجاد انحنا در استخوان‌ های ستون فقرات شود.

جابجایی مهره‌ ها و ضعیف‌ تر شدن استخوان‌ ها در این محدوده باعث پدیدار شدن حالت گوژپشتی شده که اصطلاحا به آن کیفوز یا قوز کمر گفته میشود.

متخصصان علت دیگر و البته مهم بیماری کیفوز را پوکی استخوان می‌ دانند.

زمانی که مهره‌ ها در موقعیتی ناپایدار قرار می‌ گیرند و احتمال شکستگی فشاری در آنها وجود دارد پدیدار شدن کیفوز چندان دور از انتظار نیست.

پوکی استخوان در زنان مسن و تمامی بیمارانی که از کورتیکوستروئیدها استفاده می‌ کنند کاملاً شایع است.

ممکن است این افراد در سنین بالاتر و به مرور زمان شاهد کیفوز باشند.

اما تخریب دیسک‌ ها یا از بین رفتن این بالشتک‌ های نرم و منعطف بین مهره‌ ها علت دیگر قوز کمر است.

با افزایش سن ممکن است حالت صاف و منعطف دیسک‌ ها از بین رفته و این ضعف در وضعیت دیسک‌ ها منجر به پدیدار شدن کیفوز میشود.

اما گوژپشتی یا قوز کمر همیشه مربوط به اختلالات و بیماری‌ ها نیست بلکه عادات ناسالم افراد مثل حمل کردن کیف سنگین یا قرار گرفتن بدن در پوزیشن نامناسب می‌ تواند از دیگر دلایل گوژپشتی باشد.

با این حال علاوه بر تمامی موارد گفته شده افزایش سن می‌ تواند عاملی برای انحنا در ستون فقرات باشد، البته مشکلاتی که ممکن است در دوران جنینی اتفاق بیفتد در بزرگسالی نیز به کیفوز تبدیل شده و نیاز است که افراد برای حفظ قامت و وضعیت بدن درمان‌ های تخصصی را در زمان مناسب انجام دهند.

تشخیص بیماری کیفوز

کیفوز از آن دسته اختلالاتی است که اغلب با درد زیاد همراه است، اما زمانی که با علائم قوزکمر به پزشک مراجعه می‌ کنید متخصصان با معاینات فیزیکی می‌ توانند تشخیص دهند که فرد با چه نوع عارضه‌ ای مواجه است.

اما در مواردی که کیفوز در حد خفیف اتفاق افتاده اما افراد درد آن را متحمل میشوند پزشکان برای افزایش دقت کار خود از سایر روش‌ های تشخیصی استفاده می‌ کنند.

در چنین موقعیتی پزشکان با قرار دادن فرد در موقعیت‌ های خاص بررسی می‌ کنند که آیا کیفوز یا قوز کمر اتفاق افتاده است یا خیر، در این نوع تست‌ ها شخص باید هر دو پا را به یکدیگر چسبانده و با زانوی صاف به سمت جلو خم شود به گونه‌ ای که بازوها آویزان بمانند.

در چنین موقعیتی اگر گوژپشتی یا قوز کمر اتفاق افتاده باشد تغییر شکل ستون فقرات به راحتی قابل مشاهده است، البته چنین حالتی زمانی که فرد دراز کشیده باشد مشخص شده و اگر انحنای کمر بیش از حد نرمال باشد پزشک متوجه کیفوز خواهد شد.

روش دیگر برای تشخیص قوز کمر استفاده از اشعه ایکس یا سی تی اسکن است.

متخصصان با تصویربرداری از مهره‌ های ستون فقرات هرگونه تغییر شکل را در این محدوده مشخص کرده و درجه انحنا نیز بررسی میشود.

اما اگر نیاز باشد که پزشک علاوه بر بخش‌ های استخوانی دیگر بافت‌ های مجاور ستون فقرات را بررسی نمایند ام آر آی روش بهتری خواهد بود، با انجام ام آر آی هرگونه عفونت یا تومورهای احتمالی در ستون فقرات نیز دیده خواهد شد.

آزمایش‌ های عصبی برای کسانی مناسب است که علاوه بر درد ناشی از کیفوز مشکلاتی مثل گزگز یا بی‌ حسی را در اندام‌ های تحتانی مثل پا تجربه می‌ کنند، روش دیگر برای بررسی درد احتمالی کیفوز یا قوزکمر آزمایشات عصبی است.

پزشکان در صورت مشاهده علائمی مثل بی‌ حسی یا ضعف‌ های شدید عضلانی برای بررسی تکانه‌ های عصبی بین نخاع و دیگر اندام‌ ها این آزمایش را انجام می‌ دهند.

آزمایش تراکم استخوان برای کسانی که با حالات و علائم شدیدتری از گوژپشتی مواجه هستند مناسب می باشد، پزشک به این واسطه می‌ توانند با بررسی میزان و شدت پوکی استخوان مشخص کنند که آیا افراد با گوژپشتی مواجه هستند یا خیر.

درمان درد کیفوز

اگر پزشک به واسطه سایر روش‌ های تشخیصی متوجه شود که درد ناحیه کمر مربوط به کیفوز است با راه حل‌ های درمانی مناسب می‌ توانند این اختلال را کنترل کرده و تا حد زیادی برطرف نمایند.

در کنار انجام سایر روش‌ های درمانی پزشک با نظارت بر بیماری، وضعیت بهبودی فرد را بررسی می‌ کند.

تصویربرداری از محل آسیب دیده و بررسی میزان انحنا و تغییر شکل مهره‌ ها به پزشک کمک می‌ کند تا متوجه شود که آیا درمانی که در پیش گرفته‌ اند موثر بوده است یا خیر.

برای درمان این نوع اختلالات جسمانی اغلب فیزیوتراپی روش مناسب و موثری است.

پزشکان با تمرینات ورزشی خاص می‌ توانند اقدام به تقویت عضلات شکم کرده و درد کمر را تسکین می‌ دهند البته در این فرایند پزشکان تلاش می‌ کنند تا عضلات ناحیه همسترینگ را تقویت کرده و به این واسطه ناهنجاری‌ های کمر اصلاح می‌ گردد.

اما در چنین موقعیتی مصرف دارو برای کنترل درد ناشی از کیفوز مناسب است، در مواردی پزشکان با استفاده از بریس ستون فقرات می‌ توانند گوژپشتی را درمان کرده و ساختار اسکلتی بدن موقعیت و ظاهر مناسبی پیدا می‌ کند.

در مواردی اگر کیفوز شدت پیدا کند و درد افراد هر لحظه بیشتر شود با انجام جراحی پزشک می‌ تواند انحنای پیش آمده را کمتر نماید، حدوداً ۵۰ درصد بهبودی با انجام جراحی حاصل میشود.

پزشکان برای درمان کیفوز و تسکین درد این عارضه مراقبت‌ های خانگی را هم الزامی دانسته و به افراد آموزش می‌ دهند که چطور هنگام نشستن، ایستادن یا خوابیدن بدن را در پوزیشن مناسب قرار دهند.